Mary Heylema - schrijver en dichter

actueel

Sedumdakendroom
Voor Samen Duurzaam Zeist schrijft Mary Heylema vanuit haar stadsdichterschap een gedicht om het initiatief te steunen Zeist groener te maken met sedumdaken. Een actie die aansluit bij de succesvolle, blijmakende groene bushokjes in Utrecht.

Poëzieworkshops in Parijs
Eind januari '20 reist Mary Heylema af naar Parijs. Een prachtige opdracht van Het Poëziepaleis: poëzieworkshops geven aan kinderen en leraren van het Lycée International de Saint-Germain-en-Laye. Gastvrij, warm team en betrokken kinderen.
Gevloerd maar diep happy na afloop!

Boekentip DWDD
Voor uitgeverij Ploegsma schrijft Mary Heylema zeven natuurgedichten voor de dichtbundel Ik wou dat ik een vogel was. Het rijk geïllustreerde boek wordt warm aanbevolen door het boekenpanel van DWDD.
Het boek dat in november 2019 uitkwam is vier maanden later al toe aan haar vierde druk! Een indrukwekkend boek, vindt Jaap Friso van De Grote Vriendelijke Podcast.

Artist in residence
In het najaar van 2019 schrijft Mary Heylema voor het Museum Tromp's Huys op Vlieland twee gedichten over de schilderes Betzy Akersloot-Berg. Ze verblijft daarvoor in het voormalige atelier van de Noorse schilderes die op het eiland woonde. De gedichten krijgen een plek in het museum. Ook komt er een postkaart van die in het museum te koop is.

Duostadsdichter
Vanaf mei 2019 is Mary Heylema samen met Diet Groothuis voor twee jaar stadsdichter van Zeist.
Als ambassadeur van de poëzie willen Diet en Mary gedichten letterlijk zichtbaar gaan maken.
Een van hun speerpunten is om kinderen bij hun werk te betrekken.
Op de site van Literair Zeist zijn hun gedichten en activiteiten terug te lezen.

Kindernacht van de Poëzie
Na een succesvolle start in 2017 wordt er ook in 2018 bij de Nacht van de Poëzie speciaal voor kinderen een Kindernacht gehouden.
Voor kinderen van 6-12 jaar, volwassenen zijn ook welkom!
Naast Andy Fierens, Ted van Lieshout, Nesrine Mbarki en Edward van de Vendel treedt ook Mary Heylema op.

Gedicht Koepoortbrug Delft
Voor Stichting Brugwachtershuisjess schreef Mary Heylema, als oud-inwoner van Delft, een gedicht over de trekvaart. Het gedicht is in juni '18 aangebracht op de kadehekken van de brug.
Hoor het klotsen van het water,
het paard stapt rustig voort.
Langs het jaagpad stroomt de tijd
naar een traag en kalm later.

Luisteren bij Oerol en Watou
Ssstille Dichter, de silent disco met gedichten uit DICHTER,
is te beluisteren van 30 juni t/m 24 juni bij Oerol en
van 30 juni t/m 2 september bij Kunstenfestval Watou.

Ook van Mary Heylema zijn er enkele gedichten te horen,
ingesproken door haarzelf.

Poëzie in een blikje
Plint drukte Mary Heylema's gedicht Zin af op een set potloden. Op elk potlood staat een stukje van het gedicht.
Door de potloden anders in het blikje te leggen kun je een eigen nieuwe versie maken. Klanken vangen dus, op zoek naar wonderwoorden.

365 dagen geldig
Speciaal voor Plint schreef Mary Heylema een nieuwjaarswens, met beeld van Milou Trouwborst.
Pssst! In het voorjaar volgt een verdere samenwerking tussen Trouwborst en Heylema. Binnenkort meer hierover!
De kerstkaarten zijn te koop in de webshop van Plint.

Boekie-Boekie
Vanaf najaar '17 zit Mary in de redactie van het leukste tijdschrift van Nederland: Boekie-Boekie! Dat wordt een beeld- en letterfeestje.
De prestigieuze StArt Award is alweer van start gegaan...
Al eerder schreef Heylema het gedicht De Jakhals voor het themanummer Jungle Boekie-Boekie.

Dichter
Ook dit jaar is Mary weer vaste dichter bij het jeugdpoëzietijdschrift Dichter van Plint.
Ze werkt mee aan het nummer De wijde wereld & De tijd van elastiek, Dieren, Gruwelijk eng en Nieuwe buren.
Van haar gedicht Lijstje uit nummer 3 is een poëziekaart gemaakt. Dit gedicht is ook te horen wanneer je in de wacht staat bij Plint.

Poëzieproject bij Kunst Centraal
Vanaf januari '17 ontvangt Mary Heylema tientallen basisschoolklassen in de bibliotheek van Bilthoven. Ze vertelt over lenige hersenen, het geduld van een dichter en verwonderbrillen. Natuurlijk gaan de kinderen ook zelf schrijven.
Kunst Centraal maakte een promofilmpje.

Poëzietijdschrift Dichter
Vanaf okt. '16 bestaat Dichter, een poëzietijdschrift voor lezers van 6 tot 106. Prachtig vormgegeven, vol nieuwe teksten van toonaangevende dichters. Elk nummer heeft een ander thema. Mary Heylema is vaste dichter van het tijdschrift, in het eerste nummer staan drie gedichten van haar. Eline Rijnvos zorgde voor de illustraties.

Raadgedicht
In de week van 17 okt. '16 is Mary's nieuwe gedicht Touwtjes om de wolken een week lang een zgn raadgedicht. Wie raadt het ontbrekende woord? Mooi idee van Rian Visser om laagdrempelig, spelenderwijs met poëzie bezig te zijn.

Vertelvoorstelling Waterkoorts Kinderboekenweek 2016
Tijdens de Kinderboekenweek verzorgt Mary Heylema een interactieve vertelvoorstelling gebaseerd op haar bekende boek Waterkoorts.
Voor meer info zie Stichting SSS.

Zes avonden onderdompelen in jeugdliteratuur
Vanaf 29 september '16 geeft Mary de cursus Huist er een schrijver in mij? Kinderverhalen schrijven samen met Titia Vaags. Voor meer info en/ of aanmelden zie Schrijven in Utrecht.

Kindertheaterfestival Spekken
In Gent noemen ze snoep 'spekken'. In de kerstvakantie vindt het gelijknamige festival plaats.
Theater om van te smullen dus.
De voorstelling Oekoek die Mari-anne Hof en Mary Heylema schreven speelt er op 28/12/15.
Toitoi voor spelers Marinke Hamers en Lieke Dieltjens!

Letterenfonds
Heylema ontving subsidie van het Letterenfonds voor het schrijven van haar nieuwe jeugdboek dat zich op Texel afspeelt.
Tijdens haar research geeft ze een boekpresentatie op het eiland over haar huidige boek Waterkoorts. Op 2 december zal ze daarvoor Nauta Boek in Den Burg bezoeken.

Kinderverhalen schrijven
Op 14 oktober '15 geeft Mary Heylema een kijkje in de keuken van een kinderboekenschrijver.
Een avond lang aan de slag met een idee voor je eigen verhaal. Voor meer info zie Schrijven in Utrecht.

Kinderboekenweek '15
Naast schoolbezoeken staan er ook andere dingen ingepland deze dagen:
Zo is Mary door Het Poëziepaleis gevraagd met haar dichtkoffer op bezoek te gaan in het Wilhelmina Kinderziekenhuis.
Ook gaat ze als juf Pien uit Waterkoorts naar boekhandel De Drvkkery.

Boekpresentatie bij Boekhandel Over het water
Op 5 sept. '15 houdt Mary samen met Gitte Spee een presentatie in Amsterdam-Noord. Terwijl Gitte tekent, leest Mary voor uit Waterkoorts.
Een schets van Gitte of het boek winnen? Doe dan mee aan de schrijf- en tekenwestrijd.
Teken of schrijf je mooiste of verschrikkelijkste zwemervaring. Inleveren tot 1 oktober.
Stuur naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of lever in bij boekhandel Over het water.
In de Kinderboekenweek worden de winnaars bekend gemaakt.

Win-actie
Wil je een exemplaar winnen van Mary's nieuwe boek Waterkoorts ?
Doe dan mee aan de de actie van Querido.
Sluitingsdatum 31 juli.

Boekpresentatie
Feestje bij de Utrechtse Kinderboekwinkel:
30 mei om 15u gaat Mary's boek Waterkoorts officiëel de wereld in.
Kom je ook? Reserveer een plek via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Jury Poëziepaleis
In april '15 zit Mary Heylema samen met Hans Hagen, Diet Groothuis, Bas Maliepaard en Rian Visser in de jury van de dichtwedstrijd Kinderen en Poëzie van het
Poëziepaleis.
Daarna begeleidt ze de Kinderjury van De Oscar Romeroschool in Rotterdam
bij het kiezen van hun pluimen en winnaar.

Turing Gedichtenwedstrijd
Mary's gedicht Daar krijgt een plek in de bundel Liegen op een hoger plan van Uitgeverij Van Lennep. Tijdens de prijsuitreiking wordt er naast de prijswinnaars aan zeven andere gedichten aandacht besteed. Haar gedicht is daar één van.

Contract getekend
Blij! In november '14 tekent Mary haar contract bij
uitgeverij Querido voor haar jeugdboek Waterkoorts
dat in mei '15 uitkomt.

NCRV poëzieprijs
Tijdens een feestelijke uitreiking in Hilversum ontvangt Mary Heylema de hoofdprijs voor haar gedicht Anders. Ook was ze in een interview te horen bij het radioprogramma Schepper en Co
Duoplankje
Tijdens de Dutch Designweek presenteert Plint
een speciaal poeatry (geen spelfout!) plankje for two
met een toepasselijk gedicht van Mary Heylema.

Vertelvoorstelling Zaantheater
Op woensdag 1 oktober houden Mary Heylema en Mari-anne Hof
hun muzikale vertelvoorstelling De Eitjesdief in Zaandam
in het Zaantheater. De voorstelling is gebaseerd op het
gelijknamige boek. Speeltijden: 14.15u en 15.40u. Toegang gratis!
De voorstelling komt tijdens de Kinderboekenweek ook op
verschillende basisscholen.

Waar is Kat?
Kom op 4 oktober naar Boekhandel Over het water en volg de sporen...

Waterkoorts
In mei ´15 verschijnt Mary Heylema's boek Waterkoorts met illustraties van Gitte Spee bij Uitgeverij Querido.
Dromerige Tijn wil samen met zijn vriendje Elton held worden. Als ze eerst op zwemles gaan, worden ze daarna vanzelf een held. Denkt hij. Thematiek: vriendschap, anders zijn, zwemangst. Voorleesboek 5-7 jaar.

Baas van de keuken naar Colombia
Fijn nieuws van de uitgever, het boek
Baas van de keuken
is in het Spaans vertaald:
El rey de la cocina!

Kerntitel Kinderboekenweek
Voor de 60e keer wordt dit jaar de Kinderboekenweek gevierd.
Niet verwonderlijk dat het thema dit jaar dus Feest! is.
Elk jaar worden er bij het thema zgn. kerntitels gekozen.
De bloemlezing Er zit een feest in mij
met Heylema's gedicht Ik en jij
is dit jaar ook tot kerntitel gekozen!

Proefletters
Op donderdag 22 mei van 18.30u tot 21.00u smakelijke schrijfworkshop bij Boekhandel Over het water in Amsterdam.
Uitgangspunt is het nieuwste kookboek van River Cottage De lekkerste drie-eenheid op het bord.
Eerst met elkaar genieten van gerechten uit het boek, aansluitend schrijven over smaken.
Proeven van woorden, ruiken aan zinnen. Schrijfervaring niet nodig.

Voor wie wil komen schrijven is de maaltijd verplicht. Alleen eten is wel mogelijk.
Kosten €15 (workshop+eten), €5 (eten).
Tijdig aanmelden via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

over Mary Heylema

Toen Mary Heylema klein was, wilde ze cowboy worden. En als dat niet zou lukken?
Nou, gewoon, ontdekkingsreiziger of scheepsjongen.

Dat laatste kwam door het boek
De scheepsjongens van Bontekoe.

Vroeger was dat haar lievelingsboek. Maar... ze werd eerst juf, schrijfdocent, narratief coach.
En als docent Nederlands gaf ze les aan toekomstige juffen en meesters.

Beste meneer Wolf Toen ze juf was, schreef Mary vaak met haar klas. Over van alles. Een handleiding bij een tijdmachine. Een bladzijde uit het dagboek van een Romeinse slaaf. Of een brief aan de boze wolf. Gedichten schreven ze ook veel. Dan ging ze met haar klas nadenken hoe stilte klinkt. Of waar de kleur paars naar proeft. Dat kan allemaal in gedichten.

mary heylema mei 2020 bijgesneden Uiteindelijk werd Mary Heylema dichter en schrijver.
Handig van haar, want waar je over schrijft, ben je op dat moment vaak even. Een cowboy, een ontdekkingsreiziger, een scheepsjongen. Kwam het toch nog uit allemaal.

Mary schrijft gedichten, verhalen, liedjes en informatieve teksten.
Hier haar CV.

in het hoofd van de schrijver

Een hoofd lijkt soms klein. Ook het hoofd van Mary Heylema. Maar er past behoorlijk veel in. Schrijfideeën bijvoorbeeld. Die kunnen daar jaren liggen sudderen. Soms plopt er opeens zo’n idee tevoorschijn. Kijkfoto’s en luisterfoto’s kunnen daarbij helpen.

Schrijven heeft net als tekenen te maken met goed leren kijken. Naar de dingen die je om je heen ziet. Klik gaat het in het hoofd van Mary Heylema. En ze onthoudt het. Later haalt ze de kijkfoto tevoorschijn. Bekijkt 'm weer en kiest er woorden bij. Die schrijft ze op. Dat kan het begin zijn van een verhaal.

Ook luisteren heeft met schrijven te maken. Luisteren naar wat je om je heen hoort. Soms zijn dat wonderlijke dingen: 'Vanavond eten we rechthoekvis.' 'Een mens is foutelijk.' 'Uw schubben staan nog open.' Klik. Klik. Allemaal luisterfoto's. Ook die kunnen een plek in een verhaal krijgen.

scherf Dingen die je op straat vindt, geven ook inspiratie. Juist als je niet zoekt, vind je iets!

Een scherf. Er is alleen die scherf. Maar de rest kun je er omheen denken. Het bord, de tafel, het huis, de stad, de geschiedenis…

publicaties

	Ik wou dat ik een vogel was met illustraties van Frann Preston-Gannon 2019, Ploegsma ISBN 978 90 21679 97 6
	Stadsgedichtenbundel bijeengebracht door Gerard Beense 2019, Kontrast ISBN 978 94 92411 39 6
	Posterboek nr. 2 met illustraties van Anne van den Berg e.a. 2019, Plint ISBN 978 90 59308 51 0
	Griekse Helden met illustraties van Djenné Fila e.a. 2018, Boekie Boekie ISBN 978 94 92243 13 3
	Jungle BoekieBoekie met illustraties van Ben Bauchau e.a. 2017, Boekie Boekie ISBN 978 94 92243 11 9
	Nu even niet met illustraties van Kristina Ruell 2017, Uitgeverij De Eenhoorn ISBN 978 94 6291 203 8
	Ik en jij poëzieposter en poëziekaart beeld Nikki Smits 2016, Plint
	Eén gedicht is nooit genoeg redactie Mia Goes met illustraties 2015, Plint ISBN 978 90 593 0658 5
	Waterkoorts met illustraties van Gitte Spee 2015, Uitgeverij Querido ISBN 978 90 451 1831 4
	Liegen op een hoger plan 2015, Uitgeverij Van Gennep ISBN 978 94 6164 342 1
	Waar is kat? met illustraties van Kristina Ruell 2014, Uitgeverij De Eenhoorn ISBN 978 90 5838 974 9
	Hebben slakken een deurbel poëzieposter en poëziekaart beeld Tineke Meirink 2013, Plint
	Naaktlopen met je hersenen 2013, Uitgeverij Van Gennep ISBN 978 90 6012 195 5
	Er zit een feest in mij verzameld door Ted van Lieshout 2012, Uitgeverij Querido ISBN 978 90 451 1369 2
	Wat je ziet zit in je hoofd verzameld door Jan van Coillie met illustraties van Kristien Aertssen 2011, Uitgeverij Davidsfonds ISBN 978 90 590 8425 4
	De eitjesdief met illustraties van Kristina Ruell 2011, Uitgeverij De Eenhoorn ISBN 978 90 5838 729 5
	Zoals een haan een ei legt 2010, Uitgeverij Atlas-Contact ISBN 978 90 4570 305 3
	Wie heeft hier met verf lopen smijten? Querido's Poëziespektakel 3 verzameld door Ted van Lieshout 2010, Uitgeverij Querido ISBN 978 90 451 1104 9
	Baas van de keuken met illustraties van Heleen Brulot 2009, Uitgeverij De Vier Windstreken ISBN 978 90 5116 097 0
	De Nederlandse kinderpoëzie in 1000 en enige gedichten verzameld door Gerrit Komrij 2007, Uitgeverij Prometheus ISBN 978 90 446 1057 4
	De Dromenjager met illustraties van Jeska Verstegen 2006, Uitgeverij De Vier Windstreken ISBN 90 5579 831 2

Ik wou dat ik een vogel was

ISBN 978 90 21679 97 6
met illustraties van Frann Preston-Gannon
2019, Ploegsma

Rijk geïllustreerde verzameling van 366 natuurgedichten.
De prachtige illustraties zijn afkomstig uit de Engelse dichtbundel I am the seed that grew the tree.
De Engelse gedichten zijn niet vertaal naar het Nederlands, maar er is gezocht naar gedichten die pasten bij de seizoenen en Franns illustraties.
In opdracht van uitgeverij Ploegsma schreef Mary Heylema 7 gedichten voor de bundel.

Om voor te lezen of zelf te lezen, voor kinderen én volwassenen.

Getipt door boekenpanel DWDD.
'Het is echt een indrukwekkend boek', Jaap Friso, de Grote Vriendelijke Podcast
'... een verrasboek', Joukje Akveld, Het Parool.

meer info
recensie

Uit Ik wou dat ik een vogel was, Mary's gedicht Voortaan:

Gister ging ik naar de dokter.
Die kneep mijn bleke wangen,
beluisterde mijn ingedutte hart en zei:
'Ik zie het al, je moet zonder zaklamp
door het donker, in vossenholen kruipen,
sporen zoeken, sluipen door de sneeuw.'

Op het doktersvoorschrift stond geschreven:
Eén geheim per dag
en voortaan spannend leven.

Stadsgedichtenbundel 2019

ISBN 978 94 92411 39 6
bijeengebracht door Gerard Beense
2019, Kontrast

Voor de vijftiende keer op rij een bundel met stadsgedichten
van stadsdichters uit Nederland en Vlaanderen.

Uit Stadsgedichtenbundel 2019 Mary's gedicht Dag der Kunsten:

Het water van de gracht staat roerloos strak,
het oppervlak weerkaatst een statig slot
dat zich met eeuwenlange rust omhult.
Geen doornenhaag, toch lijkt het slot te slapen
en met haar ook de muren, meubels, vloer.

Dan tritl een boomblad,
het zonlicht strekt zich uit,
strijkt langs de rijen ramen.

Het is alsof de bomen wijken
wanneer de vlag gehesen wordt.
Tenten worden opgezet, kramen ingericht.
Een loper zigzagt lokkend rood
langs de traptreden omhoog.

Een keel geschraapt, kostuum geschikt,
gitaren nauwgezet gestemd.
Het dirigentenstokje tikt, het festival begint.

Het voorplein stroomt uitbundig vol.
Kleuren klinken, klanken springen.
Vormen, vlakken, beelden zingen,
een waaierrok zwiept op.

En in het eerst zo stille slot
swingt een wilde hartenklop.

Posterboek nr. 2

ISBN 978 90 59308 51 0
met illustraties van Anne van den Berg e.a.
2019, Plint

In dit posterboek staan 44 populaire Plint-posters voor kinderen.
Van stevig papier in A4-formaat, met handige afscheurperforaties.
Zo kun je een inspirerende poëziemuur maken.
Thuis of op school in de leeshoek

Uit Posterboek nr. 2, Mary's gedicht hebben slakken een deurbel

hebben slakken een deurbel?
heeft een mol een toilet?
dragen vissen pantoffels?
kijk jij onder je bed?

kunnen grassprieten bloeden?
past verband om de maan?
kijken kippen verdrietig?
waar komt regen vandaan?

kun je kwallensoep eten?
hebben schelpen een wang?
kan de zee opgevouwen?
is de juf wel eens bang?

kunnen baby's al lezen?
loopt een boek altijd af?
hoeveel bladzijden zijn er?
waarom bestaat straf?

zijn mijn ogen de ramen?
is mijn vel dan de muur?
zijn mijn wimpers gordijnen?
is een zeehondje duur?

slijt je tong door te praten?
kunnen woorden ook op?
blijft mijn hoofd altijd denken?
STOP!

Griekse Helden

ISBN 978 94 92243 13 3
met illustraties van Djenné Fila e.a.
2018, Boekie Boekie

Griekse mythologie voor beginners.
Doolhof van verhalen waarin je goden, halfgoden,
nimfen en andere mythische figuren ontmoet die
ruzie maken, elkaar dwarszitten en jaloers zijn. Als de goden
je goedgezind zijn helpen ze je. Maar doe je iets wat hen niet zint,
dan loopt het slecht met je af. Het is maar dat je het weet...

Om voor te lezen vanaf 6 jaar. Om zelf te lezen van 8- 12 jaar.

Uit Griekse Helden, Mary's gedicht Sirenenlied:

Joehoe, jij daar! Reiziger in de verte!
Vanwaar die vaart? De dag duurt lang genoeg.
Toe, neem een momentje voor jezelf. Gewoon
een korte break, even weg van de hectiek,
dan zorg ik voor een hapje en wat muziek.

Want vandaag ben jij de eregast van mij.
Verrast? Dat snap ik! Kom, vaar je schip maar
naar me toe. Misschien vind je me een beetje
vreemde vogel met mijn bleke mensenhoofd
en verenlijf, maar vertrouwe me, als ik straks
voor jou ga zingen, dan zal je eens wat zien!

Daar gaat ie: mijn loklied sijpelt bij je binnen.
Ik doordrenk je met wonderbaar gezang.
Ik wist het wel, je smelt, raakt buiten zinnen.
Snel! Vaar nog wat dichter, nog wat dichterbij.
Je voelt die drang en ik heb geen bezwaar.

Maar haal die handen voor je oren weg,
zo hoor je niks en het is ook niet veilig.
Daar heb je het al! In één klap schipbreuk!
Nou ja, wat heb je aan een wiebelige
horizon? Je zet graag voet op vaste grond,
wat lees ik anders in je verschrikte blik?

Goed, straks ga ik zoetjes aan eens eten,
net als iedereen moet ik overleven.
Geen probleem toch? O ja, ik beloofde je
een hapje, maar snap je, dat hapje dat ben jij!
Wees gerust, stop met dat overdreven beven,
erg zal het niet zijn. Beschaafd zuig ik het merg
uit al je ledematen, dus geniet nog voor
een allerlaatste keer van mijn Sirenenlied.

Jungle BoekieBoekie

ISBN 978 94 92243 11 9
met illustraties van Ben Bauchau e.a.
2017, Boekie Boekie

Het Jungleboek werd oorspronkelijk in 1894 geschreven door Rudyard Kipling. In 1967 werd het verfilmd door Walt Disney.
In deze BoekieBoekie uitgave staan nieuwe, andere avonturen. Met verhalen, gedichten, strips en vrolijke dingen om te doen.
Je kunt dit boek van voren naar achter en van achter naar voren lezen.
Er is geen volgorde en net als in de echte jungle kun je er zelfs in verdwalen. Je bent gewaarschuwd!
Om voor te lezen vanaf 6 jaar. Om zelf te lezen van 8- 12 jaar.

'Rijk gevulde uitgave die veel lezers verdient...'
Hannelore Rubie, recensent

Uit Jungle BoekieBoekie, gedicht De Jakhals:

Al wijst mijn pluimstaart naar beneden, al ben ik dun als riet,
ik ben geen hond op slungelpoten, geen laffe bedelaar,
en ook geen rafelige stumper, geen kale parasiet.
Ze noemen me een bordenlikker, maar ik ben Tabaqui,
de rusteloze viervoeter.
De kleine jakhals. Check, ja, die!

Al zijn het slachthuis en het kerkhof wel plekken waar ik kom
en knaag ik dankbaar jankend aan de resten rond een bot,
ik ben geen vuilnisbeltenschooier, geen zombieslobberaar.
Ze noemen me een lijkenpikker, maar ik ben Tabaqui,
de niet altijd zo kieskeurige.
Precies! De kleine jakhals, die!

Ik ben voor één gat niet te vangen, ik sluip, ik kruip en kef.
Met mijn elastieken stemband babbel, babbel, klets ik maar
tot mijn spitse oren tuiten en zelfs dan ben ik niet klaar.
Al vindt men mij geen coole kikker, ik ben toch wie ik ben:
de kleine jakhals, Taba-wie?
Tabaqui, Tabaqui, Tabaqui!

Nu even niet

ISBN 978 94 6291 203 8
met illustraties van Kristina Ruell
2017, Uitgeverij De Eenhoorn

Tik-tek-tif is moe. Samen met Kat gaat hij op vakantie.
Maar wie sluipt daar op het strand? Waarom graaft ze een kuil?
Tik-tek-tif moet weer speuren. Wie weet is het een boef!

Een van de speurdersavonturen van Tik-tek-tif de Boer. Met kleurrijke en humoristische tekeningen van Kristina Ruell.
Om voor te lezen vanaf 4 jaar. Om zelf te lezen vanaf 7 jaar.

'Fijn aanvankelijk leesboek.'
Leesplezier.net
recensie

'Een pittig verhaal voor jonge lezers.'
Mik Ghys
recensie

Uit Nu even niet:

Tik-tek-tif loopt een hotel binnen.
Bij de deur staat een vrouw.
'Welkom!' zegt ze.
'Hoe is uw naam?'
'Tik-tektif de Boer,' zegt Tik-tek-tif.
'Ik ben speurder.
Maar nu even niet.'

Kat mauwt.
'En Kat heeft ook vrij!' zegt Tik-tek-tif.

Ik en jij

poëzieposter en poëziekaart
beeld: Nikki Smits
2015, Plint

formaat poster: 80x60
full colour

Tekst poster en kaart:

Ik en jij
is veel:
is glaasje voller, volst
is schuilen in het holst
is kleuren van de dag
is wimpel en is vlag.

Jij en ik
is heus geen twee.
Jij en ik
is meer,
is meest,
jij en ik
is
feest.

Eén gedicht is nooit genoeg

ISBN 978 90 593 0658 5
redactie Mia Goes
met illustraties
2015, Pint

Bundeling van de 100 mooiste, leukste Plint-gedichten en-beelden, waaronder Heylema's bekende
Hebben slakken een deurbel.

Uit Eén gedicht is nooit genoeg:

hebben slakken een deurbel?
heeft een mol een toilet?
dragen vissen pantoffels?
heeft een mol een toilet?

kunnen grassprieten bloeden?
past verband om de maan?
kijken kippen verdrietig?
waar komt regen vandaan?

kun je kwallensoep eten?
hebben schelpen een wang?
kan de zee opgevouwen?
is de juf wel eens bang?

kunnen baby's al lezen?
loopt een boek altijd af?
hoeveel bladzijden zijn er?
waarom bestaat straf?

zijn mijn ogen de ramen?
is mijn vel dan de muur?
zijn mijn wimpers gordijnen?
is een zeehondje duur?

slijt je tong door te praten?
kunnen woorden ook op?
blijft mijn hoofd altijd denken?
STOP!

Waterkoorts

ISBN 978 90 451 1831 4
met illustraties van Gitte Spee
2015, Uitgeverij Querido

Tijn en zijn vriend Elton willen helden worden. Net als de man uit de film die met een krokodil vecht en mensen uit het water redt.
Maar daarvoor moeten de jongens eerst leren zwemmen. Samen natuurlijk, je weet nooit hoe groot krokodillen in het echt zijn.
Elton vindt zwemles geweldig, maar bij Tijn lukt het minder goed. Het zwembadwater stinkt, zijn vingers rimpelen gek en onder water raakt hij de weg kwijt.
Tijn is bang dat hij nooit verder komt dan badje twee. Kan hij dan wel een held worden?

Een herkenbaar verhaal over leren zwemmen. Met veel zwart-wit illustraties van Gitte Spee.
Om voor te lezen vanaf 5 jaar. Om zelf te lezen vanaf 7 jaar.

'... een fijn en klein kinderboek over op eigen benen leren staan (...) Heylema schrijft opvallend sterke en
gelaagde dialogen.'
Jaap Friso.
recensie

'Waterkoorts doet uitzien naar meer van Heylema.'
Edward van de Vendel.
recensie

'Avontuurlijk voorleesboek.'
recensie in bibliotheek catalogus.

Uit Waterkoorts:

Als je niet genoeg je best doet, he? Bij juf Pien,' zegt Kiki. Ze zit naast Tijn op de rand
van het zwembad. 'Weet je wat er dan gebeurt?'
'Nou?' vraagt hij.
'Dan moet je exra oefenen.'
Hij kijkt naar juf Pien. Ze wappert met haar hand.
'Doorzwemmen,' roept ze. Haar grote voortanden zijn spierwit. Alles aan juf Pien is
groot. Behalve haar broek, die is klein en kort. Vol waterspatten.
'Extra zwemmen na sluitingstijd,' gaat Kiki verder. 'Dan moet je de hele avond blijven.
Soms ook 's nachts. Watertrappelen, tot je tenen eraf rimpelen.'
'Echt niet,' zegt hij.
'Heus wel.' Kiki kijkt Tijn met grote, ronde ogen serieus aan.
'En als het niet lukt?' vraagt Tijn. Hij is toch nieuwsgierig.
'Dan neemt ze je mee naar huis,' zegt Kiki.
'En dan?'
'Moet je daar oefenen.'
'Heeft ze thuis ook een zwembad?' vraagt Tijn.
Kiki zwijgt.

Liegen op een hoger plan

ISBN 978 94 6164 342 1
2015, Uitgeverij Van Gennep

De 100 beste gedichten uit de zesde editie van de Turing Gedichtenwedstrijd met als eindjury oa. Anne Vegter
en Ilja Leonard Pfeijffer. De titel van de bundel is ontleend aan een dichtregel van Remco Campert.

Uit Liegen op een hoger plan:

Daar

Daar dus,
daar precies.
raadselmarges,
fluisterkanten.

dat iets gebeurt
is noodzakelijk,
niets verschuift zomaar.

omtrek maakt haar zichtbaar,
schuimbekkende dag
rolt binnen langs haar randen.
voor wie de zoom uitlegt
reikt ruimte.

Waar is kat?

ISBN 978 90 5838 974 9
Waar is kat cover met illustraties van Kristina Ruell
2014, Uitgeverij De Eenhoorn

De Krullevaar waar is de kat e1489071538558
De buurman van Tik-tek-tif de Boer gaat verhuizen. Al zijn spullen gaan in een grote verhuiswagen. Tik-tek-tif zwaait de wagen met Buur uit. Maar dan verdwijnt Kat, ze is niet buiten en niet binnen. Ook de volgende dag is ze nog steeds weg. Tik-tek-tif vertrouwt het niet en gaat op onderzoek.

Een tweede detectiveverhaal over Tik-tek-tif de Boer. Met vrolijke en kleurrijke illustraties.
Om voor te lezen vanaf 4 jaar. Om zelf te lezen vanaf 6 jaar.

recensie
recensie (titel boek invoeren bij 'trefwoord')
recensie

Samen met Mari-anne Hof schreef Mary Heylema de gelijknamige muziektheatervoorstelling Waar is Kat? die op basisscholen gespeeld wordt.

Uit Waar is kat? :

Tik-tek-tif sluipt door de tuin.
Op zoek naar een spoor.
Was Kat er maar.
Dan kon ze helpen zoeken.
Kat kan heel goed speuren.
Ze zou zichzelf zo vinden.

Hee, wat is dat?
Naast de heg van Buur ligt iets.
Een rol touw, plakband en een pen.
Een rode.
Dat is vreemd.
Het is verdacht.

Hebben slakken een deurbel?

poëzieposter en poëziekaart
beeld: Tineke Meirink
2013, Plint

formaat poster: 80x60
full colour

Tekst poster en kaart:

hebben slakken een deurbel?
heeft een mol een toilet?
dragen vissen pantoffels?
kijk jij onder je bed?

kunnen grassprieten bloeden?
past verband om de maan?
kijken kippen verdrietig?
waar komt regen vandaan?

kun je kwallensoep eten?
hebben schelpen een wang?
kan de zee opgevouwen?
is de juf wel eens bang?

kunnen baby's al lezen?
loopt een boek altijd af?
hoeveel bladzijden zijn er?
waarom bestaat straf?

zijn mijn ogen de ramen?
is mijn vel dan de muur?
zijn mijn wimpers gordijnen?
is een zeehondje duur?

slijt je tong door te praten?
kunnen woorden ook op?
blijft mijn hoofd altijd denken?
STOP!

Naakt lopen met je hersenen

ISBN 978 90 601 2195 5
2013, Uitgeverij Van Gennep

De titel is gebaseerd op een uitspraak van Leo Vroman: 'het schrijven van een gedicht is in feite naaktlopen met je hersenen'.
Deze bundel bestaat uit de top 100 gedichten van de Turing Nationale Gedichtenwedsttijd.
Uit de 10.000 opgestuurde gedichten is door redacteuren van de tijdschriften Awater en Poëziekrant een top 100 samengesteldd.
Deze werd vervolgens beoordeeld door een jury onder leiding van de toenmalige Dichter des Vaderlands Ramsey Nasr. In de top 20 die zo ontstond, bevindt zich het gedicht Schapen.

recensie
Ramsey Nasr namens jury

Het gedicht Schapen:

Warmte, vroeg het herderinnetje,
is dat een sleutelwoord?
En waar past het op dat
het mijn hart kloppend deuren
laat openen van wie weet welke kamers?
Dit is een lastige zin, zei ze,
nog een keer.

En ergens
op straat loopt de postbode
met zijn dappere karretje
zijn choreografie van oneven naar
draai, stap, even.
Op de muren zitten postzegels,
hier was hij al.
Vastgelikte vensters, ook dat nog.
Hier was hij al.
In zijn tas zit iets
dat kan niet anders.

Pak het, vouw het open
duw de randen glad.
Probeer het.
Dat het niet lukt betekent niets.
Schapen dringen zich door dichte deuren,
lege handen zijn bedoeld om vacht te aaien.

Er zit een feest in mij

ISBN 978 90 451 1369 2
verzameld door Ted van Lieshout
2012, Uitgeverij Querido

Het vijfde jaarboek van uitgeverij Querido. Het Poëziespektakel viert zijn vijfde verjaardag met gedichten over feesten in allerlei soorten en maten.
Over verjaardagen en Sinterklaas. Over partijtjes waar je je het liefst zou verstoppen of cadeaus die je wilde maar nooit kreeg.
Mary Heylema schreef voor deze bundel het gedicht ik en jij.

recensie

Uit Er zit een feest in mij:

Ik en jij
is veel:
is glaasje voller, volst
is schuilen in het holst
is kleuren van de dag
is wimpel en is vlag.

Jij en ik
is heus geen twee.
Jij en ik
is meer,
is meest,
jij en ik
is
feest.

Wat je ziet zit in je hoofd

ISBN 978 90 590 8425 4
verzameld door Jan van Coillie
met illustraties van Kristien Aertssen
2011, Uitgeverij Davidsfonds

Jan van Coillie verzamelde voor dit boek de beste honderd gedichten van de afgelopen tien jaar. Een bundel vol speelse, aanstekelijke, dromerige, diepzinnige gedichten over dieren, slapen gaan, familie, school, natuur en veel meer.
In deze bundel staat Mary Heylema's gedicht Hebben slakken een deurbel?.

recensie
nog een recensie

De eitjesdief

ISBN 978 90 5838 729 5
met illustraties van Kristina Ruell
2011, Uitgeverij De Eenhoorn

Tik-tek-tif de Boer is een speurder. Eigenlijk is hj detective, maar dat is een moeilijk woord. En de Boer houdt niet van moeilijk. Wel van spannend. Hij is altijd op zoek naar geheimen. Kan hij kip helpen? Want het is leeg onder haar kippenbil. Houd de dief!
Om voor te lezen vanaf 5 jaar. Om zelf te lezen vanaf 6 jaar.

Samen met componist Mari-anne Hof schreef Mary Heylema de muzikale vertelvoorstelling De Eitjesdief, gebaseerd op het gelijknamige boek. Via de Schrijverscentrale en het Utrechts Centrum voor de Kunsten speelde deze voorstelling op basisscholen en in het Zaantheater.

samen zingen help

recensie
nog een recensie

Uit De eitjesdief :

Op het gras ligt een brief.
Pas op, Tik-tek-tif de Boer!
Wie weet is het een val.
Een val van de dief.
De speurder leest.
Dat kan hij al.
Er staan twee woorden.
Oma en feest.
Dat is vreemd.
Het is verdacht.

Zoals een haan een ei legt

ISBN 978 90 457 0305 3
2011, Uitgeverij Atlas-Contact

'Hoe maak je een gedicht? Zoals een haan een ei legt,' zei dichter Nijhoff. Verzamelbundel van de 100 beste gedichten uit de Turing Nationale Gedichtenwedstijd 2009. In deze top 100. gekozen uit ruim 15.000 gedichten, staat het gedicht Onder bladeren.

Uit Zoals een haan een ei legt:

Onder bladeren
wacht de pad de kop zwaar van
gistend zomerlicht.

klamme herfstlucht hurkt
in kuilen van de middag
lichten springen aan.

de vogelkeel slaat
warmte stuk, opbollende
veren vatten vorst.

in de hand een kaart
dat de reis allang begon
tonen de lijnen.

wimpers verklikken
de traan trekt een lekkend oog
niemand stelpt het hart.

Wie heeft hier met verf lopen smijten? Querido's Poëziespektakel 3

ISBN 978 90 451 1104 9
verzameld door Ted van Lieshout
2010, Uitgeverij Querido

Het derde jaarboek met poëzie van Uitgeverij Querido. Het is een bundel met nieuwe gedichten van bekende schrijvers zoals Joke van Leeuwen en Toon Tellegen, maar ook van beginnende auteurs.
Ter gelegenheid van het thema van de Kinderboekenweek 2010, De grote tekententoonstelling, beeldtaal in kinderboeken.
Mary Heylema schreef voor deze bundel het gedicht Regenbuienbloem.

recensie

Uit Wie heeft hier met verf lopen smijten?:

Ik ben een regenbuienbloem,
mijn vader plukt me van de straat.
hij is megadonderwolkenkwaad
door de moddertranen op mijn broek
en alle schone sokken zoek.
in de wasmasjien met mij.
30 graden, zo voorbij.

opgevouwen
lig ik voor het raam
ik damp een wolkje op het glas
ik schrijf mijn naam
en: help! ik was
een hond, wie laat me uit?!
wie redt mij uit de nood?
ik wil zwemmen in de goot.
zonder regen droog ik uit,
krijg ik gaatjes in mijn huid.

tring gaat de telefoon
mijn vader luistert, knikt en praat
hij let niet langer meer op mj
door die mobiele kletserij.

en boven op mijn schone kop
zet ik mijn regenfeestgezicht.
deurtje dicht en deurtje open,
gaan mijn benen met mij lopen.
gaan ze met mij aan de haal
naar een volgend nat verhaal.

Baas van de keuken

ISBN 978 90 5116 097 0
met illustraties van Heleen Brulot
2009, Uitgeverij De Vier Windstreken

Op een dag is het zo ver. ‘Baas van de keuken’ mag koken. Daar is van alles voor nodig. Een recept, een tas met boodschappen, veel ruimte in de keuken en geduld! Wat zal het worden? Wie zal het lusten?
Het boek hoort bij de serie ‘Hoera, ik kan lezen’. Het heeft veel grappige, kleurrijke tekeningen van Heleen Brulot.
Om voor te lezen vanaf 5 jaar. Om zelf te lezen vanaf ongeveer 7 jaar.

recensie
nog een recensie

Uit Baas van de keuken:

Vandaag ben ik de baas. De baas van de keuken.
De keuken is een circus. Met allemaal wilde dieren.
Eigenlijk is het groente. Maar ik doe alsof. Dat is leuk.
Ik ben… de groente temmer!

De Nederlandse kinderpoëzie in 1000 en enige gedichten

verzameld door Gerrit Komrij
ISBN 978 90 446 1057 4
2007, Uitgeverij Prometheus

In de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag staan meer dan 125.000 kinderboeken. Gerrit Komrij sloot zich een aantal weken op daar. Om te werken aan een bloemlezing uit vijf eeuwen kinderpoëzie. Komrij over het waarom van deze bundel: 'Ik wil proberen de band tussen kind en poëzie te herstellen. Goede kinderpoëzie danst en springt, en heeft vitaliteit. Kinderen accepteren absurditeiten, op hun kop gezette dingen, taalgrappen –geen vaagheid en aanstellerij.'
Tussen alle gedichten van zijn bloemlezing staan twee gedichten van Mary Heylema: Hebben slakken een deurbel en Kniekousenthee.

recensie
nog een recensie

Kniekousenthee:

mijn oma breit coltruien
voor haar giraf
en als ik mijn hoofd stoot
dan rolt ie eraf

mijn broer schudt kroketten
met friet uit zijn mouw
mijn poes kan kats praten
en denkt in het mauws

mijn buurmeisje maakt
van kniekousen thee
ik vis met mijn hengel
zouten drop uit de zee

mijn kanarie heeft krullen
mijn goudvis is blond
bij ons staan de meubels
op het plafond

mijn moeder is sterk
ze buigt bruggen recht
zo kan ik wel doorgaan
maar geloof je dit echt?

De Dromenjager

ISBN 90 5579 831 2
met illustraties van Jeska Verstegen
2006, Uitgeverij De Vier Windstreken

De bundel bestaat uit drie delen. Een deel voor kleuters, eentje voor middenbouwers en een voor kinderen van de hoogste groepen van het basisonderwijs of de brugklas.
Het eerste deel speelt zich dichtbij huis af. Met bijv. de eeuwige waaromvragen in het bekende 'hebben slakken een deurbel?'. De gedichten uit het tweede deel zijn een mix van realiteit en fantasie. Hier staat ook het titelgedicht ‘De dromenjager’.
In het derde deel ruimte voor de prépuber. Op zoek naar wie hij is en wie hji worden wil.

recensie

Uit De Dromenjager het gedicht Voor de spiegel (1):

kijk, mijn neus indrukken
lijkt beter toch
maar hij deukt steeds plop, terug

als ik mijn handen onder mijn haar stop
is het vol en veel
maar als ik ze weghaal
direct plat en sloom
neanderthaler haar

knijpen in mijn wangen, au
een microseconde rood
trekt snel weer weg dus
pierlala face

naar school?
dat kan niet met zo'n hoofd
maar ik ga wel
ik moet hem zien.

niet kijken

Natuurlijk keek je toch!
Dit lege laatje wordt nog gevuld. Het is een fijn idee dat hier ruimte is voor iets nieuws.

Even wachten. Geduld is brandstof voor mooie dingen.

schrijfworkshops

Mary Heylema is docent creatief schrijven bij Kunst Centraal. Ze geeft ook losse schrijfworkshops en verzorgt schrijfactiviteiten op maat. In De Utrechtse Kinderboekwinkel geeft ze regelmatig schrijfcurusussen voor volwassenen, zoals poëzieposters maken (samen met beeldend kunstenaar Milou Trouwborst) en kinderverhalen schrijven.

Stadsdichtersproject op basisscholen
Vanaf 2021 krijgt het project Op zondag is de zee gesloten van Kunst Centraal een vervolg! Vanuit hun rol als stadsdichter bezoeken Mary Heylema en Diet Groothuis Zeister basisscholen. Ze laten de kinderen schrijven over hun favoriete plek. Na afloop krijgt elke klas een poëzieposter van Plint met Mary's en Diets gedicht Op zondag is de zee gesloten, waarvoor Milou Trouwborst het beeld maakte.

Individuele schrijfbegeleiding
Voor gevorderde cursisten verzorgt Mary Heylema manuscriptanalyses en schrijfcoaching. Mail voor meer informatie en tarieven: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

schrijfworkshop Verraste schapen
Woord en beeld geven elkaar vaak een zetje. Zo denkt Mary er over. Dat komt vast omdat ze naast Nederlands ook een paar jaar kunstgeschiedenis studeerde. Dat zit zo: wie schrijft belandt soms onderweg in vaste formuleringen. Alsof woorden een kudde schapen zijn, die elke dag hetzelfde pad belopen. Om op zo'n moment vanuit beeld, geluid of kleur te gaan schrijven, werkt verfrissend. Zo dwalen de schapen naar onbetreden vlaktes. En kan verrassende taal ontstaan.

Verhalend: educatieve projecten

Logo Verhalend Afhankelijk van onderwerp, doelgroep of opdrachtgever zoekt Mary Heylema naar een vorm waarin teksten het beste tot hun recht komen.
Door haar brede onderwijsachtergrond en coachingswerk is de leef- en belevingswereld van kinderen bekend en geliefd terrein.
Ze was opleidingsdocent Nederlands op een PABO en gaf les aan alle jaargroepen van het basisonderwijs.
Als narratief coach was ze verbonden aan een praktijk voor kinderen en jongeren met leer-, gedrags- of emotionele problemen.

Een greep uit de opdrachten:
Alles over de Boeren-Leidse: Mary schreef teksten voor het museum De Kaagse Boer op Kaageiland.

Voor de Da Vinci Academie ontwikkelde Mary creatieve werkvormen die aansluiten bij recente jeugdliteratuur. Verhalen en gedichten schreef ze voor o.a. taalbeschouwing en filosoferen. Voor de leerlijn stellen schreef ze verhalen en informatieve teksten en maakte ze hulpkaarten voor alle tekstsoorten binnen de basisschool.

Voor Uitgeverij Malmberg maakte zij een serie filosofische teksten en begrijpend leesopdrachten als digibord software. Ook werkte ze mee aan GR!P op lezen, een methode voor begrijpend en studeren lezen voor de groepen 4 t/m 8. Ze schreef mee aan de leesboeken en werkboeken. O.a. over dyslexie, adhd, muziek en verbeeldingskracht.

steenovenbovenste foto

Voor Verandering van water, een kunstproject langs de Hollandsche IJssel schreef Mary Heylema De Meerminmythe, een tekst over de historische steen- en pannenbakkerij bij Klein Hitland. Dit deed ze i.s.m. geluidskunstenaar Justin Bennett en BMB con.